تعیین و مقایسه عناصر معدنی دو گونه مرتعی Hedysarum criniferum Boiss و Astragalus cyclophyllon Beck در مراحل مختلف فنولوژی در مراتع چادگان استان اصفهان

تعیین مواد مغذی علوفه و تشخیص عدم تعادل آن­ها، راه را برای برنامه­ریزی مناسب‌تر تغذیه دام در مرتع و حفاظت از گیاهان با ارزش مرتعی، هموار می­سازد. به­منظور بررسی مقادیر عناصر معدنی دو گونه مهم و بومی مرتعی Hedysarum criniferum و Astragalus cyclophyllon در سه مرحله فنولوژیک (رشد رویشی، گلدهی و بذردهی)، نمونه­برداری از یک سانتی­متری بالای خاک و از رشد سال جاری گیاهان به‌روش کاملاً تصادفی در مراحل مختلف رویشی با سه تکرار در ایستگاه ملی تحقیقات آبخیزداری سد زاینده‌رود واقع در منطقه چادگان استان اصفهان انجام شد. نمونه­ها به آزمایشگاه منتقل و عناصر معدنی آن­ها اندازه‌گیری شد. تجزیه و تحلیل داده­ها به‌وسیله آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام شد و برای مقایسه میانگین‌ها از روش آزمون چند دامنه‌ای دانکن استفاده گردید. نتایج تحلیل داده‌های مطالعه نشان داد که مرحله رشد در مقدار عناصر معدنی گونه­های مورد بررسی اثر معنی­داری دارد (P≥0.05). مقایسه مقدار عناصر معدنی با حد نیاز دام، نشان داد مقدار پتاسیم، منیزیم، کلسیم وآهن در گونه­های موردبررسی در تمامی مراحل رشد، بیش­تر از حد بحرانی به­منظور تأمین نیاز روزانه واحد دامی است، درحالیکه که مقدار فسفر و روی در هر دو گونه در هر سه مرحله فنولوژی، پایین­تر از حد مورد نیاز دام است. میزان عنصر مس در گونه H. criniferum نسبت به حد بحرانی آن برای گوسفند (گوسفند بالغ زنده غیرآبستن و خشک با میانگین وزن 50 کیلوگرم)، بیش­تر ولی در گونه A. cyclophyllon این میزان کمتر از حد بحرانی مشاهده شد. به­طورکلی مقدار اکثر عناصر معدنی این دو گونه لگوم با پیشرفت مراحل فنولوژی کاهش یافته و  به جز فسفر و روی، قابلیت مناسبی در برآورده کردن نیاز عناصر معدنی دام ها دارند.